Jacek Czaputowicz

Bezpieczeństwo międzynarodowe. Współczesne koncepcje

Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2012

***

Fragment wprowadzenia

Według tradycyjnej definicji bezpieczeństwo to wolność od zagrożeń stwarzających niebezpieczeństwo dla przetrwania państwa. (...) Odkąd prawdopodobieństwo wybuchu globalnego konfliktu zbrojnego w Europie jest znikome, coraz powszechniej uznaje się, że definiowanie bezpieczeństwa jedynie w kategoriach militarnych jest niewłaściwe. Po zakończeniu zimnej wojny ujawniły się zagrożenia natury niemilitarnej. Wiele z nich ma charakter transnarodowy, przeciwstawienie się im wymaga zatem podejścia wielostronnego, przez instytucje utworzone w czasie zimnej wojny. Użycie środków militarnych do ich rozwiązania jest nieskuteczne i niejednokrotnie rodzi dalsze problemy.

***

Spis treści

• Wprowadzenie
• Rozdział 1. Rozwój stadiów nad bezpieczeństwem
  • Badania nad pokojem
  • Studia nad bezpieczeństwem po zakończeniu zimnej wojny
  • Natura bezpieczeństwa
  • Typologia bezpieczeństwa
  • Epistemologia studiów nad bezpieczeństwem
  • Formalne modele i teoria gier
• Rozdział 2. Bezpieczeństwo militarne
  • Przyczyny wojen
  • Racjonalistyczne wyjaśnienie wojen
  • Broń nuklearna i strategia odstraszania
  • Rozróżnialno.ść broni ofensywnej i defensywnej
  • Bezpieczeństwo prywatne
  • "Stare" i "nowe" wojny
  • Sojusze
  • Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiei
• Rozdział 3. Rozszerzenie bezpieczeństwa
  • Bezpieczeństwo polityczne
  • Państwa upadłe
  • Terroryzm
  • Proliferacja broni masowego rażenia
  • Przestępczość zorganizowana
  • Bezpieczeństwo społeczne
  • Bezpieczeństwo ekonomiczne
  • Bezpieczeństwo ekologiczne
• Rozdział 4. Realizm
  • Podstawowe pojęcia
  • Potęga
  • Równowaga sił
  • Dylemat bezpieczeństwa
  • Realizm klasyczny a realizm strukturalny
  • Realizm defensywny a realizm ofensywny
  • Realizm neoklasyczny
  • Porównanie nurtów realistycznych
  • Realistyczne wyjaśnienia Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony
• Rozdział 5. Liberalizm
  • Współzależność
  • Demokratyczny pokój
  • Bezpieczeństwo zbiorowe
  • Bezpieczeństwo zbiorowe a zbiorowa obrona
  • Liberalne wyjaśnienia Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony
  • Interwencja humanitarna
  • Bezpieczeństwo ludzkie
  • Szkoła wąska a szkoła szeroka
• Rozdział 6. Konstruktywizm
  • Postrzeganie bezpieczeństwa
  • Kultura strategiczna
  • Konstruktywistyczne wyjaśnienia Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony
  • Bezpieczeństwo ontologiczne
  • Bezpieczeństwo w różnych kulturach
• Rozdział 7. Krytyczne studia nad bezpieczeństwem
  • Szkoła kopenhaska
  • Teoria sekurytyzacji
  • Szkoła walijska
  • Szkoła paryska
  • Habitus bezpieczeństwa
  • Porównanie szkół
  • Poststrukturalistyczne sudia nad bezpieczeństwem
  • Postkolonializm
  • Feministyczne podejście do bezpieczeństwa
  • Feminizm liberalny, feministyczne stanowisko, feminizm poststrukturalny
• Zakończenie
• Bibliografia
• Indeks nazwisk