Jacek Czaputowicz

Suwerenność

Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych 2013

***

Fragment wprowadzenia

Pytania, na które w tej książce szuka się odpowiedzi, dotyczą treści pojęcia suwerenności. Czy treść ta się zmienia, a jeżeli tak, od czego te zmiany zależą i jaki mają charakter? Jakie były główne konceptualizacje suwerenności dokonywane przez filozofów i teoretyków stosunków międzynarodowych? Jaką normatywną rolę odgrywa suwerenność w ramach współczesnej społeczności międzynarodowej i jakie dylematy są z tym związane? Czy i w jaki sposób zmienia się suwerenność w procesie integracji europejskiej?
Stawiana tu teza głosi, że treść suwerenności nie jest określona raz na zawsze, lecz zmienia się i ewoluuje jako wynik rywalizacji różnych ośrodków władzy i w odpowiedzi na potrzeby społeczne. Znaczenie suwerenności jest ustalane w procesie dyskursywnym, w którym biorą udział filozofowie, prawnicy (juryści), uczeni oraz sprawujący władzę praktycy, czyli klasa polityczna.

***

Spis treści

• Wprowadzenie
• Rozdział 1. Pojęcie suwerenności
  • Definicje suwerenności
  • Państwo
  • Suwerenność prawa
  • Rodzaje i cechy suwerenności
  • Wymiary suwerenności
• Rozdział 2. Suwerenność w historii
  • Przednowoczesne formy suwerenności
  • Porządek westfalski
  • Państwo terytorialne
  • Państwo absolutystyczne
  • Państwo narodowe
  • Porównanie form suwerenności
• Rozdział 3. Suwerenność w filozofii politycznej
  • Starożytność
  • Średniowiecze
  • Filozofia klasyczna
  • Filozofia liberalna
  • Teoretycy prawa międzynarodowego
  • Suwerenność sferyczna
  • Amerykańscy federaliści
  • Marksizm
  • Suwerenność jako stan wyjątkowy
  • Postmodernizm
• Rozdział 4. Suwerenność w teoriach stosunków międzynarodowych
  • Realizm
  • Szkoła angielska
  • Liberalizm
  • Globalizm
  • Teoria krytyczna
  • Kosmopolityzm
  • Konstruktywizm
  • Feminizm
  • Postmodernizm w stosunkach międzynarodowych
• Rozdział 5. Suwerenność a społeczność międzynarodowa
  • Formy stosunków międzynarodowych
  • Koncepcja społeczności międzynarodowej
  • Instytucje społeczności międzynarodowej
  • Kolonializm i suwerenność imperialna
  • Charakter współczesnej społeczności międzynarodowej
  • Dylematy normatywne społeczności międzynarodowej
  • Proces globalizacji
  • Różnorodność form suwerenności państw
  • Państwo nowoczesne, przednowoczesne i ponowoczesne
• Rozdział 6. Suwerenność w Unii Europejskiej
  • Suwerenność we wczesnych teoriach integracji
  • Koncepcje Unii Europejskiej
  • Stanowienie prawa
  • Suwerenność w systemach konstytucyjnych państw
  • Oddziaływanie Unii Europejskiej na suwerenność
  • Deficyt demokracji
  • Sposoby wykonywania suwerenności
  • Funkcjonowanie Bodinowskich atrybutów suwerenności
  • Suwerenność w ujęciu Kantowskim
• Zakończenie
• Spis tabel i rysunków
• Bibliografia
• Indeks nazwisk